alternatywa wykluczająca
  • albo…, albo…
    12.01.2013
    12.01.2013
    Ostatnio spotkałem się z dziwnym stwierdzeniem odnośnie użycia spójnika albo. Według mojej koleżanki użycie prawidłowe tego spójnika to np. „Zrób albo film, albo animację”, a błędnym użyciem jest już np. „Zrób film albo animację”. Moim zdaniem oba zdania są prawidłowe. Mylę się, a może mają one już inne znaczenie w zależności od użytej struktury?
  • i/lub
    15.04.2005
    15.04.2005
    W tekstach angielskich spotykam się często z wyrażeniem and/or, mam jednak opory przed dosłownym tłumaczeniem ich na polski – i/lub brzmi dla mnie bowiem dość niezręcznie. W jaki można tej niezręczności uniknąć? Czy lepszym rozwiązaniem byłoby pisanie i (lub)? Może wystarczyłoby samo lub? A może jednak w i/lub nie ma nic złego?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam,
    Ewa Dacko
  • lub i albo
    24.06.2003
    24.06.2003
    Lub/i – czy ta forma jest poprawna? Spotkałem się w Wiedzy i Życiu z opinią, że spójnik lub zawiera w sobie jednocześnie albo oraz i. Tzn. (lub = albo + i). Przykładowo, mówiąc: „Do sklepu pójdę ja albo ty”, mogę mieć na myśli następujące możliwości:
    1. Do sklepu pójdę tylko ja,
    2. Do sklepu pójdziesz tylko ty.
    Natomiast mówiąc: „Do sklepu pójdę ja lub ty”, biorę pod uwagę, że:
    1. Do sklepu pójdę tylko ja,
    2. Do sklepu pójdziesz tylko ty,
    3. Do sklepu pójdziemy obaj, ty i ja.
    W tym świetle używanie formy lub/i byłoby błędne, gdyż wystarczy samo lub zawierające już w sobie i.
    Jeśli mam rację, to nie mogę też powiedzieć: „Przeżyję lub umrę”, bo to wyrażenie zawiera, zgodnie z proponowanym przeze mnie znaczeniem lub, możliwość przeżycia i śmierci jednocześnie, a to niemożliwe. Czy mam rację? Czy myślę poprawnie?
    Jeśli zaś się mylę, to proszę mi wyjaśnić, czym różni się słowo lub od albo? Czy jest różnica semantyczna?
  • Mylące użycie ukośnika
    8.07.2020
    8.07.2020
    Czy poprawne jest użycie ukośnika w menu restauracji pod nazwą potrawy przy wymienianiu składników dania, np. w takim przypadku:
    Nazwa dania
    ryż / kurczak / sos / surówka
    ?
    Moim zdaniem to niepoprawne użycie, bo ukośnik powinien być używany w znaczeniu „lub”, np.:
    ziemniaki/ryż, kurczak, sos, surówka.
  • pytania dwa
    21.01.2013
    21.01.2013
    Chciałem zadać dwa pytania:
    1. Czy to prawda, że pisanie Witam na początku listu/maila jest obraźliwe, niepoprawne? Dlaczego?
    2. Czy jest różnica między słowami lub i albo w języku polskim? Taka, jaka występuje w logice matematycznej, gdzie albo to wybór tylko jednego z wielu elementów, zaś lub pozwala na wybranie dowolnej liczby?
  • Stój (al)bo strzelam!
    21.04.2011
    21.04.2011
    Mam pytanie dotyczące interpunkcji:
    1) Musimy jechać albo mama będzie zła.
    2) Wracajcie jak najszybciej albo wszyscy się spóźnimy.

    W związku z tym, że podmioty są różne i zasadniczo nie zachodzi tu wykluczanie się, czy nie należałoby traktować albo jako spójnika wprowadzającego dopowiedzenie i poprzedzić przecinkiem? A może po prostu powyższe przykłady są niegramatycznie skonstruowane i należałoby albo zastąpić np. spójnikiem bo, a wtedy problem sam się rozwiązuje?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego